عوارض و خطرات جراحی فک؛ آیا جراحی فک خطرناک است؟ + ۴ روش پیشگیری از مضرات عمل فک

حتما شنیده‌اید که می‌گویند افرادی که جراحی فک انجام می‌دهند درد زیادی را تحمل می‌کنند و یا بسیار لاغر می‌شوند! اما آیا این موارد برای همه افرادی که تحت این جراحی قرار می‌گیرند، صدق می‌کند؟
فکر کردن به عوارض جراحی فک باعث ایجاد ترس در افرادی که نیاز به انجام این روش درمانی دارند، می‌شود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم این مقاله را به ارائه اطلاعات درست و کامل در این خصوص ارائه دهیم تا نگرانی شما را کاهش دهیم.
مطالعه این مطلب از دکتر فاطمه لبافی به شما کمک خواهد کرد تا به طور کامل با عوارض احتمالی پس از جراحی فک و همچنین راه‌های پیشگیری از آنها آشنا شوید. پس حتما آن را بخوانید.

آشنایی با عوارض جراحی فک

جراحی فک در کنار تمام فواید و مزایایی که دارد، مانند هر جراحی دیگری می‌تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. البته باید توجه داشته باشید که اگر متخصص دندانپزشکی، جراحی فک را به عنوان تنها راه درمان شما تشخیص دهد، نباید آن را پشت گوش بیندازید؛ زیرا اهمیت سلامت دهان و دندان انکار پذیر نیست.
به طور کلی اگر جراح متخصص و دارای مهارت عمل را انجام دهد، این جراحی عوارض بسیار محدودی خواهد داشت.

عوارض کوتاه مدت جراحی فک

جراحی فک می‌تواند برخی عوارض کوتاه مدت داشته باشد که در زیر به آنها اشاره شده است:

1. عفونت احتمال عفونت بعد از جراحی فک بیش از همه افراد، برای بیماران دیابتی وجود دارد. البته باید بدانید که جراح متخصص برای جلوگیری از ایجاد عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. اما در صورتی که دیابت فرد کنترل شده نباشد، بهتر است ابتدا برای کنترل آن به پزشک مراجعه کرده و سپس برای جراحی فک اقدام کند.
2. تورم ایجاد تورم بعد از جراحی فک طبیعی بوده که ۴۸ تا ۹۶ ساعت بعد از جراحی به بیشترین میزان خود می‌رسد؛ اما این تورم به مروز زمان تا حدود ۴ هفته کاهش می‌یابد. زمانی که جراحی فک نیاز به برش بیشتری از بافت نرم داشته باشد، تورم تا حدودی بیشتر خواهد بود. همچنین ایجاد تورم می‌تواند روی هم قرار دادن دندان‌های آسیا را تا چند روز سخت کند.
3. کبودی گاهی اوقات ممکن است یکسری کبودی‌هایی در ناحیه گردن فرد مشاهده شوند که حتی به سمت قفسه سینه نیز پیشروی می‌کنند. این عارضه بیشتر در افراد مسن و به دلیل شکننده بودن دیواره‌ رگ‌های خونی ایجاد می‌شود. معمولا مشکل خاصی برای فرد ایجاد نکرده و بعد از ۱ تا ۲ هفته بدون نیاز به درمان خاصی از بین می‌روند.
4. خونریزی خونریزی بعد از جراحی یک عارضه طبیعی محسوب می‌شود. خونریزی معمولا تا ۲۴ ساعت بعد از جراحی با شدت خیلی کمتر ادامه دارد. اما در صورتی که شدت آن کم نشد، حتما باید با دندانپزشک خود تماس گرفته و علت را جویا شوید.
5. درد و ناراحتی به طور کلی بعد از هر عمل جراحی مقداری درد و ناراحتی برای بیمار وجود دارد که در روز‌های اول سخت‌تر است. با توجه به مراقبت‌های بیمار و قدرت بدنی او، به مرور زمان این درد و ناراحتی کاهش می‌یابد. پس از جراحی فک برای کاهش درد، مصرف دارو‌های مسکن حداقل تا ۱۰ روز ادامه دارد.
   معمولا دندانپزشکان توصیه می‌کنند حدود نیم ساعت قبل از شروع جراحی، داروهای مسکن را مصرف کنید. این امر کمک می‌کند تا پس از جراحی، اثر داروها شروع شده و دردی نداشته باشید.
6. عوارض جانبی ناشی از بی‌حسی موضعی به طور معمول برای انجام خدمات دندانپزشک و حتی جراحی فک، از بی‌حسی استفاده می‌شود. تزریق داروی بی‌حسی گاهی اوقات با عوارضی همراه است. به عنوان مثال، ممکن است بعد از جراحی، فرد نتواند دهانش را باز کرده و به تریسموس مبتلا شود. همچنین، گاهی به دلیل تزریق اشتباه، قسمتی از ماهیچه‌های صورت نیز بی‌حس شده و به صورت موقت فلج می‌شوند. گاهی به دلیل بی‌حس بودن بافت نرم، فرد متوجه گاز گرفتن و آسیب رساندن به آن نمی‌شود.

عوارض بلند مدت جراحی فک

پس از جراحی ارتوگناتیک ممکن است برخی عوارض در مدت زمان بیشتری باقی بمانند که در زیر به آنها اشاره شده است:

1. آسیب عصبی

   گاهی اوقات امکان دارد در زمان جراحی برخی اعصاب کشیده شوند و یا توسط یک جراح بی تجربه آسیب ببینند. در این صورت در نواحی چانه، لب و گونه حساسیت وجود خواهد داشت.

2. تحت تاثیر قرار گرفتن سینوس بینی

   در صورتی که فک بالایی تحت عمل قرار بگیرد، احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن سینوس بینی تا چندین هفته وجود دارد. گاهی مشکلات مزمن دیگری ایجاد می‌شوند که لازم است جراحی بیشتری برای درمان صورت بگیرد. البته این مورد بسیار نادر است.

3. اختلالات فکی

   بعد از جراحی فک، عملکرد دهان تا حدودی دچار مشکل می‌شود، زیرا به دلیل تورم و التهاب نمی‌توان دهان را به راحتی باز کرد. این اتفاق تا حدود ۶ هفته بعد از جراحی به مرور زمان کاهش می‌یابد تا فک به حالت طبیعی خود بازگردد.

پیشگیری از بروز عوارض جراحی فک

برخی مواردی که می‌توانند در جلوگیری از بروز عوارض جراحی فک موثر باشند، عبارت‌اند از:

1. یکی از موارد مهمی که باید قبل از جراحی فک در نظر گرفته شود، بررسی مجاری هوایی بیمار است.
2. مصرف دخانیات می‌تواند سبب اختلال در فرایند جراحی شود، بنابراین از حدود ۳ هفته قبل از جراحی باید مصرف آنها قطع شود.
3. قبل از عمل جراحی سطح قند خون باید در حد نرمال قرار داشته باشد.
4. بیمار باید حدود ۲ هفته قبل از جراحی از مصرف برخی داروها مانند داروهای رقیق کننده پرهیز کند. حتما باید دندانپزشک خود را در جریان داروهای مصرفی خود قرار دهد.
5. در صورتی که فرد به یک بیماری خاص مبتلا است، حتما باید قبل از جراحی دندانپزشک را مطلع سازد. گاهی اوقات بیماران ممکن است بیماری خود را پنهان کنند.

سوالات متداول

1. آیا تمام افراد بعد از جراحی فک، دچار تمام عوارض جراحی می‌شوند؟

   برای جراحی فک دچار هراس نشوید، زیرا تمام این عوارض برای شما ایجاد نخواهند شد. شما ممکن است یک و یا دو مورد از آنها را داشته باشید و یا حتی هیچ کدام را تجربه نکنید. اگر قبل و بعد از جراحی به طور کامل به دستورالعمل‌های دندانپزشک خود توجه داشته باشید، با کمترین عوارض دوران نقاهت خود را سپری خواهید کرد.

2. چه علائمی بعد از جراحی فک را باید فورا به دندانپزشک اطلاع داد؟

   در صورت مشاهده برخی از علائم مانند تب و لرز شدید، حالت تهوع و استفراغ، خونریزی مداوم و درد و تورم شدید در محل جراحی، فورا آنها را به دندانپزشک خود اطلاع دهید.

3. آیا کاهش وزن یکی از عوارض جراحی فک به حساب می آید؟

   بعد از جراحی فک، احتمال کاهش وزن تا حدود ۲.۵ کیلو وجود دارد که در اکثر موارد علت آن، کاهش اشتها است. این کاهش اشتها و کمبود وزن با انجام مراقبت‌های لازم تا حدود یک هفته بعد از جراحی به مرور زمان بهتر خواهد شد.

4. آیا پس از جراحی فک تمام صورت بی‌حس است؟

   جراح متخصص دارای مهارت در حین جراحی با دقت و توجه، مانع از آسیب رسیدن به عصب‌های فک می‌شود؛ در نتیجه احتمال بی‌حس شدن تمام صورت خیلی کم است. اما بی حسی قسمتی از بافت نرم بعد از جراحی طبیعی بوده که به مرور زمان از بین می‌رود. اگر جراحی فک بالا انجام شده باشد، بی حسی برای قسمت‌های لب و دندان‌های بالا و گونه‌ها ایجاد می‌شود. در صورتی که جراحی فک پایین انجام شده باشد، بی حسی در ناحیه چانه، لب پایینی و احتمالا زبان به وجود می‌آید.

5. آیا بعد از جراحی فک بی‌حسی دائمی صورت ممکن است؟

   در صورتی که حین جراحی سهوا عصب مربوطه بریده شود، این احتمال وجود دارد که به صورت دائمی، بی‌حسی ادامه‌دار باشد. البته این مشکل به صورت خیلی نادر اتفاق می‌افتد. حتی خیلی از مواقعی که به عصب آسیب وارد می‌شود، بعد از مدتی بهبودی حاصل می‌شود.