جراحی و کشیدن دندان عقل؛ بهترین زمان و مراقبتها | آیا باید دندان عقل را بکشیم؟

کشدن دندان عقل! عملی که حتی تصورش هم برای بسیاری از افراد دردناک و ترسناک است. ممکن است شما نیز همانند بسیاری از افراد دیگر فکر کنید که انجام آن با درد و خونریزی زیادی همراه است. اما آیا واقعا چنین است؟!
در این مقاله از دکتر فاطمه لبافی، به بررسی مزایا و عوارض کشیدن دندان عقل، روش‌های معمول انجام این عمل، هزینه آن و سایر نکاتی که باید در نظر داشته باشید، پرداخته شده است.
پس اگر شما نیز نیاز به کشیدن دندان عقل چه به روش ساده و چه با کمک جراحی دارید و به دنبال پاسخ شفاف و صحیح برای سوالات خود در این خصوص هستید، حتما این مطلب را بخوانید.

آیا کشیدن دندان عقل دردناک است؟

خیر، کشیدن دندان عقل همانند سایر دندان‌ها به کمک بی‌حسی انجام خواهد شد. به همین دلیل هم شما هیچ دردی حین پروسه درمانی احساس نخواهید کرد.

دلایل کشیدن دندان عقل

در ابتدا باید بدانید کشیدن دندان عقل برای همه ضروری نیست و تنها در شرایط خاصی نیاز به انجام این کار وجود دارد. در ادامه برخی از دلایل مهم ضرورت کشیدن دندان عقل را برایتان شرح می‌دهیم:

1. عفونت و التهاب لثه به طور معمول دندان عقل به دلیل داشتن فضای اندک و ایجاد فشار، می‌تواند سبب التهاب لثه و درد ناحیه دهان شود. زمانی که عفونت شروع می‌شود، به راحتی انتشار یافته و فروکش کردن آن بسیار سخت است. همچنین تحت فشار بودن دندان، احتمال بروز عفونت را به شدت افزایش می‌دهد.
2. بی‌نظمی دندان‌های مجاور به طور معمول اگر فردی دارای فک کوچک باشد و یا به دلایل دیگری فضای کافی برای رشد دندان عقل در دهان خود نداشته باشد، دندان‌های مجاور فشرده و نامرتب می‌شوند. البته این مورد بسیار کم اتفاق می‌افتد، زیرا در اکثر اوقات دلیل بی‌نظمی دندان‌ها ، دندان عقل نیست.
3. آسیب به دندان‌های مجاور کم بودن فضا سبب فشار دندان عقل به دندان‌های کناری می‌شود. این فشار در نهایت می‌تواند باعث ساییدگی استخوان فک و آسیب به دندان‌های مولر دوم گردد. گاهی اوقات به دلیل کج بودن دندان، ممکن است به ریشه دندان مجاور آسیب زیادی وارد شود.
4. تومور یا کیست گاهی اوقات دندان عقل تحت فشار، می‌تواند کیست‌هایی را در استخوان فک به وجود بیاورد. به همین جهت اگر دندانپزشک دارای مهارت، تشخیص به موقع کشیدن دندان را بدهد، نیازی به جراحی های سنگین تر نخواهد بود.
5. پوسیدگی زیاد دندان دندان عقل به دلیل موقعیتی که دارد، به راحتی قابل تمیز کردن نیست. به همین دلیل هم سریع‌تر از سایر دندان‌ها پوسیده می‌شود. با افزایش شدت پوسیدگی فرد درد زیادی را تجربه می‌کند و باید برای کشیدن آن اقدام کند. به این دلیل که این دندان احتمال پوسیدگی مجدد دارد و معمولا ترمیم نمی‌شود. بهترین راه کشیدن آن است.
6. نهفتگی دندان عقل یکی دیگر از ضرورت‌های کشیدن دندان عقل زمانی است که به شکل کامل رشد نکرده و یا به صورت نهفته باشد. در این شرایط دندان عقل می‌تواند به دندان‌های دیگر آسیب وارد کند؛ به همین دلیل کشیدن آن ضرورت پیدا می‌کند.

هزینه کشیدن دندان عقل

قیمت کشیدن دندان عقل بر اساس نوع روش کشیدن (کشیدن ساده یا جراحی) تعیین می‌شود. هزینه این درمان در کلینیک دندانپزشکی دکتر فاطمه لبافی از حدود ۱,۵۰۰,۰۰۰ تومان (یک میلیون و پانصد هزار تومان) شروع می‌شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دقیق‌تر در این خصوص با ما تماس بگیرید.

بهترین زمان برای کشیدن دندان عقل

در اکثر مواقع رشد دندان عقل به شکل کامل اتفاق نمی‌افتد؛ زیرا معمولا به خاطر فضای ناکافی نمی‌تواند به شکل صحیحی رشد کند. بنابراین رشد آن اغلب زاویه‌ دار بوده و دندان‌های مجاور را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دندانپزشک با تشخیص به موقع، بهترین تصمیم را برای دندان عقل خواهد گرفت و در صورت لزوم بهترین زمان را برای کشیدن آن تعیین می‌کند. بسیاری از افراد هیچ مشکلی با دندان عقل خود پیدا نمی‌کنند. اما دندان عقل برای برخی از افراد عوارضی به دنبال دارد. به همین دلیل زمان کشیدن دندان عقل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
این زمان برای تمام افراد یکسان نیست، زیرا موارد متعددی مانند شدت درد و علائم، تاثیر دندان عقل بر سایر دندان‌ها و برخ یموارد دیگر در این موضوع تاثیرگذار هستند. اما در یک حالت کلی دندانپزشکان توصیه کرده‌اند که اگر دندان عقل فضای کافی برای رشد خود ندارد، بهتر است قبل از ۲۵ سالگی برای خارج کردن آن اقدام کنید.

نحوه کشیدن دندان عقل با جراحی

جراحی دندان عقل پروسه‌ای است که باید مراحل زیر در آن انجام شود:

1. تزریق بی‌حسی با توجه به اینکه روند جراحی به گونه‌ای است که باید بافت لثه برش داده شود، باید از تزریق بی‌حسی استفاده شود.
2. برش دادن لثه برای جراحی دندان عقل، بعد از بی‌حسی ابتدا دندانپزشک لثه را برش داده و این شکاف را تا حدی پیش می‌برد که دندان عقل مشخص شود. برش لثه باید طبق اصول آن انجام شود تا پس از این عمل، بهبودی هرچه سریع‌تر حاصل شود.
3. شل کردن و کشیدن دندان عقل پس از آن دندانپزشک با کمک ابزار مخصوصی به جدا کردن دندان از استخوان فک می‌پردازد. در برخی مواقع، شرایط دندان عقل به گونه‌ای است که باید به دو قسمت تقسیم شود. این وضعیت جراحی را پیچیده‌تر خواهد کرد. تقسیم این دندان به دو قسمت به این دلیل است که دندانپزشک به کمک الواتور، دندان عقل را راحت‌تر از دهان خارج کند.
4. شست‌و‌شو و بخیه محل لثه در ادامه ناحیه مورد نظر کاملا شست‌وشو داده شده و دندانپزشک با بخیه لثه را به حالت اولیه خود بر می‌گرداند.
5. توصیه یکسری دستورالعمل‌ها توجه داشته باشید که بعد از اتمام جراحی، دندانپزشک توصیه‌های مهمی را به شما خواهد گفت که باید به آنها توجه داشته باشید. رعایت دستورالعمل های دندانپزشک، اهمیت بسیار زیادی دارد و اگر به آنها توجهی نداشته باشید، دچار عفونت لثه خواهید شد.

کشیدن دندان عقل بدون جراحی

شاید این سؤال برایتان ایجاد شده باشد که آیا امکان کشیدن دندان عقل بدون جراحی وجود دارد یا خیر؟ پاسخ این سؤال بستگی به شرایط و موقعیت قرار گرفتن دندان عقل دارد.
در صورتی که دندان عقل به طور کامل رشد کرده باشد، دندانپزشک می‌تواند آن را بدون جراحی و به سادگی از حفره دندانی خارج کند.
اما در صورت نیمه نهفته و یا نهفته بودن دندان عقل لازم است تا با کمک جراحی برای کشیدن آن اقدام کرد.

اقدامات قبل از جراحی دندان عقل

حدود ۸ ساعت قبل از جراحی دندان عقل، باید از مصرف الکل و دخانیات پرهیز کنید. مسواک زدن قبل از مراجعه به مطب دندانپزشکی، با کاهش باکتری‌ها ریسک عفونت را کم می‌کند. توصیه می‌شود برای جراحی دندان عقل یک همراه به مطب دندانپزشکی ببرید.

عوارض کشیدن دندان عقل

کشیدن دندان عقل مانند هر جراحی دیگری می‌تواند عوارضی به دنبال داشته باشد که در زیر به آنها اشاره شده است:

1. بروز عفونت یکی از نشانه‌های عفونت بعد از کشیدن دندان عقل، تب است. که اگر مدت زمان زیاد و مدامی دچار تب بودید، باید به مطب دندانپزشکی مراجعه نمایید. این عارضه بیشتر در صورتی اتفاق می‌افتد که فرد دستورالعمل‌های دندانپزشک را رعایت نکند.
2. آسیب رسیدن به دندان‌های دیگر در حین جراحی دندان عقل در صورتی که دندانپزشک تخصص و مهارت کافی برای کشیدن دندان عقل را نداشته باشد، احتمال دارد که به دندان‌های کناری، آسیب وارد نماید.
3. آسیب به عصب در زمان تزریق بی‌حسی موضعی این اتفاق نیز ممکن است، ناشی از عدم تخصص و مهارت دندانپزشک باشد. در این صورت، فرد ممکن است تا چند روز در قسمت‌های مختلف صورت خود بی‌حسی احساس کند. در موارد خیلی نادر، این بی‌حسی به صورت دائمی باقی می‌ماند.
4. عدم باز شدن کامل دهان به دلیل گرفتگی و درد ماهیچه‌های دهان بعد از کشیدن دندان عقل به دلیل وجود درد و تورم، احتمال گرفتگی عضلات دهان وجود دارد. در این صورت، فرد ممکن است با عارضه‌ای به نام تریسموس مواجه شود. در این شرایط، فرد نمی‌تواند به راحتی دهان خود را باز کند و با درد زیادی مواجه می‌شود.
5. احتمال شکستگی استخوان در افراد مسن‌تر با افزایش سن و تحلیل استخوان فک، ممکن است استخوان مقاومت کافی در زمان کشیدن دندان عقل را نداشته و احتمال شکستگی آن وجود دارد.

عکس کشیدن دندان عقل

مراقبت‌های پس از کشیدن دندان عقل

پس از جراحی دندان عقل لازم است دستورالعمل‌هایی را رعایت کنید که در زیر به
آنها اشاره شده است:

1. بعد از جراحی حدود یک ساعت گاز استریل را بر روی ناحیه مورد نظر نگه دارید.
2. بعد از جراحی به ناحیه مورد نظر دست نزنید و دهان خود را با آب نشورید، زیرا با آسیب لخته خون، محل جراحی مجدد خونریزی می‌کند.
3. برای کاهش درد از داروهای مسکن استفاده کنید. توجه داشته باشید که این داروها را بلافاصله بعد از بیرون آمدن از مطب مصرف کنید.
4. در روز اول بعد از جراحی از فعالیت‌های سنگین پرهیز کنید.
5. برای کاهش تورم از کمپرس یخ کمک بگیرید.
6. اگر خونریزی ادامه پیدا کرد، از گاز استریل استفاده کنید.
7. برای کاهش خونریزی می‌توانید یخ و بستنی مصرف کنید.
8. غذاهای نرم مانند سوپ، پوره سیب زمینی، تخم مرغ، شیر مبل نمایید.

مزایای کشیدن دندان عقل

زمانی که دندان عقل به صورت نادرست در حال رشد باشد و یا اگر مشکلاتی را برای سلامت دهان و دندان ایجاد کرده باشد، دندانپزشک برای محافظت از دندان‌ها و لثه اقدام به کشیدن دندان عقل خواهد کرد.
اگر دندان عقل قبل از بروز عفونت و هر مشکلی کشیده شود، باعث صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد شد. کشیدن دندان عقل مزایای بسیاری دارد، اما همه افراد نیاز به کشیدن آن ندارند. بسیاری از دندانپزشکان توصیه کرد‌ه‌اند که اگر دندان عقل مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند، بهتر است به جای کشیدن آن به دقت از آن خود مراقبت کنند. با این حال مزایای کشیدن دندان عقل عبارت‌اند از:

1. کاهش احتمال فشردگی دندان‌ها دندان‌های عقل گاهی به شکل مرتب پشت دندان‌های آسیای دوم رشد کرده و گاهی هم به صورت زاویه دار رویش پیدا. رشد زاویه دار دندان عقل می‌تواند منجر به تحت فشار قرار گرفتن دندان‌های مجاور شود. همچنین زاویه دار بودن آن باعث تجمع ذرات غذایی و باکتری‌ها شده و احتمال بروز پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد. در برخی اوقات کشیدن دندان عقل در زمان مناسب می‌تواند جای کافی را برای سایر دندان‌ها حفظ کرده و نیاز به ارتودنسی را کاهش دهد.
2. صرفه جویی در هزینه در طولانی مدت گاهی اوقات وجود دندان عقل در دهان، با ایجاد مشکلات متعددی می‌تواند سبب آسیب به عصب و استخوان شود. قطعا درمان این مشکلات به سادگی و با هزینه‌های جزئی امکان پذیر نخواهد بود و نیاز به جراحی پیچیده‌تری دارد. برای جلوگیری از این اتفاق باید برای چکاپ دندان‌ها به صورت منظم به مطب دندانپزشکی مراجعه کنید تا دندانپزشک، بر وضعیت دندان‌ها نظارت داشته باشد. در صورت لزوم بهترین تشخیص را در ارتباط با دندان عقل خواهد داد.
3. تسکین درد در صورت و دهان در صورتی که دندان عقل فرد دچار پوسیدگی و عفونت شده باشد، درد زیادی را متوجه فرد خواهد کرد. دندانپزشک با کشیدن آن می‎‌تواند درد بیمار کاهش پیدا کند.
4. رفع بو و طعم بد در دهان زمانی که یک دندان دچار پوسیدگی شدید و عفونت می‌شود، مشکلات زیادی مثل بو و طعم بد در دهان ایجاد می‌کند. این مشکلات می‌توانند زندگی بیمار را با اختلال مواجه کنند؛ چرا که فرد نمی‌تواند جلوی دوستان و آشنایان به راحتی صحبت کند. با کشیدن این دندان، این مشکل برطرف خواهد شد و فرد دیگر چنین مشکلی نخواهد داشت.
5. جلوگیری از انتشار عفونت در صورتی که دندان عقل دچار عفونت شده باشد، ممکن است به سایر بافت‌های بدن منتشر شود. با کشیدن آن می‌توانید از انتشار آن جلوگیری نمایید.

درمان موقت خانگی برای کاهش درد دندان عقل

برای کاهش درد دندان عقل به صورت موقت در منزل، می‌توانید از برخی راهکارها استفاده داشته باشید:

1. استفاده از کمپرس یخ استفاده از کمپرس یخ می‌تواند باعث کاهش ورم و تسکین درد شود. به این دلیل که سرما می‌تواند راهکار خوبی برای کاهش التهاب در بدن باشد.
2. استفاده از داروهای مسکن همچنین استفاده از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن، استامینوفن یا ناپروکسن تا زمان مراجعه به مطب دندانپزشکی می‌تواند کمک بزرگی برایتان به حساب بیاید. البته دقت داشته باشید که بهتر از این داروها را به صورت خودسرانه مصرف نکنید.
3. استفاده از میخک استفاده از روغن میخک به دلیل داشتن خواص ضد باکتریایی می‌تواند برای تسکین درد موثر باشد.

سوالات متداول

1. آیا بعد از کشیدن دندان عقل، مصرف آنتی بیوتیک لازم است؟

   به طور معمول دندانپزشک برای جلوگیری از عفونت بعد از جراحی دندان عقل، آنتی بیوتیک تجویز می‌کند؛ تجویز آن برای افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، دارای بیماری‌های خاص هستند و در زمان کشیدن دندان عقل دچار عفونت می‌شوند، الزامی است.

2. آیا امکان کشیدن دندان عقل بالا و پایین به صورت همزمان وجود دارد؟

   در صورتی که بیمار بیماری خاصی نداشته باشد، با تشخیص دندانپزشک احتمال کشیدن همزمان دندان عقل بالا و پایین وجود دارد. البته معمولا دندان عقل بالا و پایین یک طرف فک کشیده می‌شود؛ با این کار، بیمار تا مدتی می‌تواند از طرف دیگر دهان خود غذا بخورد.

3. اگر کشیدن دندان عقل را به سنین سالمندی موکول کنیم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

   اگر دندانپزشک تشخیص کشیدن دندان را بدهد و شما آن را به سنین بزرگسالی موکول کنید، ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد. زمانی که سن افزایش می‌یابد، ریشه‌های دندان سخت‎تر و قطور‌تر می‌شوند؛ در این صورت، علاوه بر اینکه جراحی سخت‌تر خواهد شد، درد بیشتری برایتان به وجود می‌آید. همچنین می‌تواند عوارض دیگری مانند پوسیدگی دندان‌های کناری و شکستن استخوان را به دنبال داشته باشد.

4. آیا زمان کشیدن دندان عقل برای همه افراد یکسان است؟

   برای کشیدن دندان عقل نمی‌توان زمان مشخصی را برای همه افراد در نظر گرفت؛ زیرا شدت بیماری و وسعت علائمی که ناشی از وجود دندان عقل در دهان است، بر زمان کشیدن دندان عقل موثر هستند. با این حال دندانپزشکان توصیه کرده‌اند که اگر دندان عقل برای رشد، فضای کافی در دسترس ندارد، بهتر است قبل از ۲۵ سالگی برای کشیدن آن اقدام شود.

5. درد بعد از کشیدن دندان عقل تا چه مدت طول می‌‌کشد؟

   پس از کشیدن دندان عقل، وجود درد، تورم و خونریزی بعد از جراحی، طبیعی است. میزان تحمل درد در افراد متفاوت است؛ ممکن است برخی از افراد بدون مصرف داروهای مسکن قادر به تحمل درد بعد از کشیدن دندان عقل باشند. با این حال بعضی دیگر از افراد نمی‌توانند درد آن را به راحتی پشت سر بگذارند و به شکل مکرر از داروهای مسکن استفاده می‌کنند. همچنین حجم جراحی و وضعیت دندان عقل تاثیر بسیاری بر درد بعد از جراحی دارد. به طور کلی با رعایت دستورالعمل‌های دندانپزشک و توجه دقیق به آنها، بعد از چند روز دردی وجود نخواهد داشت.

6. بهداشت دهان و دندان بعد از جراحی دندان عقل چگونه است؟

   برای جلوگیری از عفونت دندان، باید به خوبی مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشید. بهتر است در روز دوم بعد از جراحی، دهان خود را با آب نمک شستشو دهید. شما باید از همان روز اول مسواک زدن را شروع کنید؛ اما تا دو سه روز اول، نزدیک محل جراحی را مسواک نزنید.