ارتوسرجری (ارتودنسی همراه با جراحی فک) درمانی است که به بیمارانی که به طور همزمان دچار مشکلات و ناهنجاری‌های دندانی و فکی هستند، توصیه می‌شود.
انجام ارتوسرجری به چه کسانی پیشنهاد می‌گردد؟ آیا می‌توان از نیاز به انجام جراحی فک برای ارتودنسی پیشگیری کرد؟ در صورت نیاز، اول جراحی فک باید انجام شود یا ارتودنسی؟
در این مطلب از کازمتیک اطلاعات کاملی را درمورد ارتوسرجری و موارد کاربرد آن را بیان کرده‌ایم تا با مطالعه آن به پاسخ تمام سؤالات خود در این زمینه دست یابید. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
جراحی فک برای ارتودنسی
جراحی فک و ارتودنسی چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد. برخی افراد علاوه بر نامرتب بودن دندان‌ها، دارای مشکلات مربوط به فک نیز هستند. بعضی از مشکلات فکی با توجه به شدت و نوع آنها، تنها با انجام ارتودنسی قابل درمان هستند. اما بعضی از این مشکلات علاوه بر ارتودنسی نیاز به انجام جراحی ارتوگناتیک نیز دارند.
بیمارانی که دارای این نوع مشکلات هستند، با مراجعه به متخصص ارتودنسی و جراح فک و صورت و مشورت با آنها می‌توانند درمان‌های مورد نیاز را دریافت نمایند. مراحل درمان مشکلات فکی و دندانی این دسته از بیماران شامل ارتودنسی قبل از جراحی فک، جراحی فک و سپس ارتودنسی بعد از جراحی فک می‌باشد.
موارد کاربرد جراحی فک و صورت به همراه ارتودنسی
جراحی فک در ارتودنسی در موارد متعدد و اغلب زمانی که ارتودنسی به تنهایی نتواند اختلالات فکی موجود را برطرف کند، انجام می‌شود. برخی از مشکلاتی که نیاز به انجام جراحی فک دارند عبارت‌اند از:
- جلو و یا عقب بودن فک پایین
- نداشتن چانه
- وجود انحراف در فک پایین و یا فک بالا
- تنگ بودن شدید فک بالا
- ظاهر شدن زیاد لثه هنگام لبخند زدن
- ابتلا به سندرم ها و نقص‌های مادرزادی
- عوارضی ایجاد شده بر اثر ضربه دیدن فک و یا صورت
- اپن بایت
اول جراحی فک را انجام دهم یا ارتودنسی؟
جراحی فک و ارتودنسی درمان‌هایی هستند که ممکن است انجام هر دوی آنها برای برطرف کردن مشکلات دندانی و فکی بیمار تجویز شوند. در این میان سؤالی که برای این دسته از بیماران پیش می‌آید این است که ابتدا جراحی فک را باید انجام داد یا ارتودنسی؟
اغلب متخصصین ارتودنسی ترجیح می‌دهند که بیمار ابتدا تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرد و دندان‌های او در موقعیت مناسب خود قرار بگیرند و پس از آن جراحی فک برای اصلاح مشکلات فکی و ایجاد تناسب بین فک بالا و پایین انجام شود.
زمانی که دندان‌ها مرتب بوده و در موقعیت صحیح خود قرار گرفته باشند، جراحی فک بهتر انجام می‌شود و نتیجه حاصل از آن موفقیت آمیزتر و مطلوب‌تر خواهد بود.
بنابراین افرادی که با مشکلات و ناهنجاری‌های فکی و دندانی به متخصص ارتودنسی مراجعه می‌کنند، ضروری است که ابتدا دندان‌هایشان با استفاده از ارتودنسی مرتب شوند و پس از آن اختلاف فکین با استفاده از جراحی فک اصلاح شود.
مدت زمان درمان با جراحی فک و ارتودنسی
مدت زمان انجام جراحی فک و نیز ارتودنسی بستگی به شرایط کلی بیمار و همچنین شدت ناهنجاری‌های دندانی و فکی او دارد، اما به طور معمول این مدت زمان در حدود دو سال است.
گاهی ممکن است نیاز باشد که بیمار به مدت ۱ سال تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرد، سپس سیم‌های ارتودنسی خود را بردارد و جراحی فک را انجام دهد و پس از آن مجدداً به متخصص ارتودنسی مراجعه نماید و در صورت لزوم ادامه درمان ارتودنسی خود را انجام دهد تا ناهنجاری‌های موجود به طور کامل برطرف شوند.
هدف از انجام جراحی فک برای ارتودنسی
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، ممکن است افراد علاوه بر نا مرتبی دندان‌ها، دارای مشکلات فکی نیز باشند که این ناهنجاری‌ها می‌توانند به دلایل ارثی و بر اثر مشکلات مادرزادی و اختلالات رشد و یا به صورت اکتسابی و بر اثر آسیب‌های تروماتیک به وجود آیند و بر نحوه تکلم بیمار، جویدن غذا و حتی تنفس او نیز تأثیر نامطلوبی بگذارند. بنابراین بیمار با استفاده از این دو درمان در کنار هم می‌تواند علاوه بر برطرف کردن این مشکلات، از بهبود ظاهر و زیبایی چهره خود، کاهش مدت زمان کلی درمان و همچنین ماندگاری طولانی مدت ارتودنسی نیز بهره ببرد.
زمان مناسب برای پیشگیری از جراحی فک برای ارتودنسی
در صورتی که فرد به موقع و در سن کم و پیش از کامل شدن رشد استخوان فک و صورت خود برای درمان به متخصص ارتودنسی مراجعه کند، ممکن است تنها با ارتودنسی بتوان مشکلات فکی او را بهبود بخشید. اما عدم مراجعه در سن مناسب، نیاز به انجام جراحی فک در کنار ارتودنسی را ایجاد می‌کند. در واقع با کامل شدن رشد استخوان فک و صورت امکان ایجاد تغییر در آن با استفاده از ارتودنسی سخت و یا غیر ممکن می‌شود و تنها جراحی فک می‌تواند مشکل موجود را برطرف کند.
چه زمانی فرد به جراحی فک برای ارتودنسی نیاز نخواهد داشت؟
افراد در دو حالت به جراحی فک برای ارتودنسی نیاز نخواهند داشت که بررسی این موضوع بر عهده متخصص ارتودنسی است. این دو حالت شامل موارد زیر هستند:
-
حالت اول
حالت اول شامل کسانی است که مشکلات فکی آنها خیلی شدید نیست و به موقع برای برطرف کردن مشکلات فکی و دندانی خود به ارتودنتیست مراجعه می‌کنند.
-
حالت دوم
حالت دوم شامل افرادی است که فک طبیعی دارند، یعنی دندان‌های آسیا و مولر فک بالای آنها و دندان‌های فک پایینشان در موقعیت مناسبی نسبت به یکدیگر قرار گرفته‌اند، به گونه‌ای که دندان‌های فک بالا، دندان‌های فک پایین را تا حدودی می‌پوشانند و در حدود یک الی دو میلی متر جلوتر از آنها قرار می‌گیرند.
اصلاح اپن بایت با ارتودنسی و جراحی فک
در حالت طبیعی دندان‌های فک بالا، دندان‌های فک پایین را می‌پوشانند و در حدود ۲ الی ۳ میلی متر جلوتر از آنها قرار می‌گیرند. در برخی افراد دندان‌ها به این گونه و در واقع به طور طبیعی نسبت به یکدیگر قرار نمی‌گیرند و هنگام بستن فک خود، بین دندان‌های بالا و پایین آنها فاصله‌ای ایجاد می‌شود که بر نحوه تکلم آنها، جویدن غذا، سلامتی دندان‌ها تأثیر گذاشته و در موارد شدیدتر می‌تواند مشکلات بلع و هضم غذا را برای فرد به وجود آورد.
به طور معمول درمان این اختلال نیاز به جراحی فک همراه با ارتودنسی دارد. ارتودنتیست ابتدا دندان‌های بیمار را با استفاده از ارتودنسی مرتب کرده، سپس او را به جراح فک و صورت ارجاع می‌دهد تا با عمل جراحی هر دو فک باهم هماهنگ شوند و بعد از مدتی مرحله دوم ارتودنسی انجام می‌شود. در طول مرحله دوم که معمولاً ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد، علاوه بر هماهنگی دندان‌ها و هر دو فک نسبت به یکدیگر، تثبیت جراحی نیز صورت می‌گیرد.
سؤالات متداول
-
ارتودنتیست به چه دلیل بیماران را به جراح فک ارجاع می‌دهد؟
بیمارانی که دارای ناهنجاری‌های شدید فکی هستند و دوره بلوغ آنها گذشته و به رشد کامل استخوان فکی و صورت رسیده‌اند را نمی‌توان با استفاده از ارتودنسی درمان کرد، به همین دلیل نیاز به انجام جراحی فک برای اصلاح ناهنجاری‌های فکی خود پیدا می‌کنند و برای انجام این عمل به جراح فک و صورت ارجاع داده می‌شوند.
-
برای برطرف کردن مشکلات فکی، ابتدا باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنیم با جراح فک و صورت؟
به طور معمول افرادی که دارای مشکلات فکی هستند، دندان‌های نامرتبی نیز دارند. به همین دلیل بهتر است ابتدا به ارتودنتیست مراجعه کنند تا مشکلات دندانی آنها اصلاح شوند و پس از آن متخصص ارتودنسی آنها را به جراح فک و صورت ارجاع می‌دهد تا ناهنجاری‌های فکی آنها با عمل جراحی برطرف شوند.
-
جراحی فک، قبل یا بعد از ارتودنسی انجام می‌شود؟
به طور معمول جراحی فک هم قبل و هم بعد از ارتودنسی انجام می‌شود. بیمارانی که دارای ناهنجاری‌های فکی هستند، اغلب مشکلات دندانی نیز دارند که ابتدا لازم است با استفاده از ارتودنسی درمان شوند (مدت زمان ارتودنسی قبل از جراحی فک به نوع و شدت نامرتبی دندان‌ها بستگی دارد.) پس از آن جراحی ارتوگناتیک انجام شده و با گذشت مدتی مجدداً درمان ارتودنسی (بسته به نیاز بیمار به مدت ۶ تا ۹ ماه) انجام می‌شود.
-
در چه صورت بیمار به جراحی فک برای ارتودنسی نیاز پیدا می‌کند؟
در صورتی که بیمار علاوه بر ناهنجاری‌های دندانی دارای مشکلات فکی به طور مادرزادی و یا بر اثر وارد شدن ضربه به صورت و فک داشته باشد، به جراحی فک برای ارتودنسی نیاز پیدا می‌کند.