تعویض ایمپلنت دندان: آیا ایمپلنت نیاز به تعویض دارد؟

گاهی ممکن است فرد احساس کند که ایمپلنت او دچار مشکل شده است و نیاز به تعویض دارد، ولی مطمئن نباشد که انجام این کار شدنی هست یا خیر.
همچنین با توجه به اینکه گفته می شود ایمپلنت درمانی است که همانند دندان های دائمی عمل می کند و ماندگاری بالایی دارد، شاید ذهن افراد را از اینکه ایمپلنت نیز ممکن است پس از مدتی نیاز به تعویض پیدا کند، دور نماید.
به نظر شما می‌توان ایمپلنت را تعویض کرد؟ چه عواملی در ایجاد نیاز به تعویض آن نقش دارند؟ چگونه از نیاز به تعویض ایمپلنت دندان پیشگیری کنیم؟
در این مقاله قصد داریم پاسخ سوالات فوق را به طور کامل ارائه دهیم تا اطلاعات لازم و کافی را در این باره به دست آورید. پس با ما همراه باشید.

آیا ایمپلنت دندان را می‌توان تعویض کرد؟

احتمالاً بارها شنیده‌اید که ایمپلنت دندان روشی دائمی است. گرچه این جمله به دلیل بالا بودن طول عمر می‌تواند صحیح باشد، اما ممکن است در این میان مسائلی رخ دهند که باعث شوند این‌گونه نباشد و ایمپلنت پس از مدتی نیاز به خارج کردن و در صورت امکان تعویض پیدا کند. موارد و علل متعددی در ایجاد نیاز به تعویض ایمپلنت دندان نقش دارند و اینکه این روش قابل تعویض است یا خیر، به نوع مشکل آن بستگی دارد.

علل نیاز به تعویض ایمپلنت دندان

بسته به نوع مشکلی که برای ایمپلنت ایجاد می‌شود، ممکن است تنها تاج، پایه و یا کل ایمپلنت نیاز به خارج کردن و تعویض پیدا کند. هریک از موارد و مشکلات زیر از جمله مواردی می باشند که جزو علل نیاز به تعویض ایمپلنت هستند:

1. شکستن یا ترک خوردن تاج ایمپلنت

   تاج ایمپلنت از ماده بسیار محکم و با دوامی به نام سرامیک ساخته می‌شود که طول عمر بالایی دارد. اما با وجود داشتن استحکام کافی ممکن است بر اثر مواردی مانند وارد شدن فشار زیاد به آن بر اثر گاز زدن غذاهای سفت و یا وارد شدن ضربه محکم به آن دچار شکستگی و یا ترک خوردگی شود که در این صورت بیمار باید به کلینیک ایمپلنتولوژیست خود مراجعه نماید تا تاج ایمپلنت او تعویض شود.

2. فرسودگی ایمپلنت

   اغلب به این دلیل که طول عمر ایمپلنت بالا می باشد، به عنوان درمانی دائمی در نظر گرفته‌ می شود. اما در واقع این درمان نیز ماندگاری مشخصی دارد و به طور مثال پایه آن معمولاً پس از حدود ۲۵ سال نیاز به تعویض پیدا می کند. همچنین تاج آن همانند سایر پروتزهای دندانی دارای طول عمر مشخصی در حدود ۱۰ تا ۱۵ سال است و پس از آن دچار فرسودگی می‌شود و باید با تاج جدیدی جایگزین شود.

3. واکنش آلرژیک بدن به جنس ایمپلنت

   گرچه پایه ایمپلنت از ماده‌ای به نام تیتانیوم که با بدن انسان سازگاری بالایی دارد و بدن اغلب بیماران به آن واکنش و حساسیتی نشان نمی‌دهد، ساخته می‌شود با این حال ممکن است برخی بیماران به این ماده واکنش آلرژیک نشان دهند. بنابراین فرد پس از کاشت ایمپلنت باید به علائمی از جمله تورم، قرمزی و خارش در ناحیه ایمپلنت شده توجه کند و در صورت مشاهده هر یک از آنها موضوع را با ایمپلتولوژیست خود در میان بگذارند. زیرا ممکن است نیاز باشد که پایه ایمپلنت تعویض گردد. در این موارد ممکن است متخصص ایمپلنت استفاده از پایه‌هایی از جنس‌های دیگر را پیشنهاد دهد.

4. پس زدن پایه ایمپلنت

   ایمپلنت دندان موفق‌ترین و بهترین روش جایگزینی دندان است، اما با این حال در درصد کمی از بیماران احتمال پس زدن پایه ایمپلنت توسط بدن وجود دارد. به همین دلیل بیمار باید به علائمی مانند دردی که با مرور زمان و حتی با وجود مصرف داروهای مسکن تسکین پیدا نمی‌کند، توجه نماید و مشکل را با ایمپلنتولوژیست خود مطرح کند تا اقدامات لازم که می‌توانند شامل خارج کردن پایه ایمپلنت و انجام درمان‌های لازم است، صورت گیرند.

5. عفونت کردن ایمپلنت

   ایمپلنت ممکن است در کوتاه مدت و یا بلند مدت دچار عفونت شود. عواملی مانند آلوده بودن ابزار جراحی دندانپزشکی و تماس آنها با بافت‌های دهان در حین جراحی در کوتاه مدت و پس از جراحی باعث ایجاد عفونت می‌شود. همچنین موارد دیگری در بلند مدت می‌توانند باعث عفونت ایمپلنت شوند که از میان آنها می‌توان به سیگار کشیدن و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط بیمار اشاره کرد.
   بیمار باید همواره به بروز علائمی از جمله درد، تورم و قرمزی ناحیه ایمپلنت شده توجه کند، زیرا ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت باشد. عفونت در صورت پیشروی می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را برای بیمار ایجاد کند. به طور معمول ایمپلنتولوژیست با تجویز داروهای آنتی بیوتیک اقدام به درمان این عارضه می‌کند، اما در صورتی که میزان عفونت زیاد باشد ممکن است ایمپلنت را خارج کند و پس از انجام درمان‌های لازم، در صورت امکان آن را با ایمپلنت جدیدی جایگزین نماید و در واقع اقدام به تعویض ایمپلنت کند.

6. عدم رعایت دستورالعمل‌های مراقبتی

   برای حاصل شدن بهبودی سریع پس از جراحی ایمپلنت و همچنین برای حفظ سلامتی آن و افزایش ماندگاری ایمپلنت، لازم است که بیمار تمام نکاتی را که دندانپزشک به او آموزش می‌دهد را به طور دقیقی رعایت کند و در صورت عدم توجه به آنها ممکن است مشکلاتی به وجود آیند که باعث شوند فرد نیاز به خارج کردن ایمپلنت و یا تعویض آن پیدا کند. از میان این نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

   • رعایت بهداشت دهان و دندان
   • روزی دو بار مسواک زدن با استفاده از مسواک و خمیر دندان مناسب
   • استفاده از دهانشویه مناسب
   • عدم مصرف سیگار و سایر دخانیات
   • پرهیز از عادات نامناسب دهانی مانند گاز زدن یخ
   • استفاده از نایت گارد در صورت ابتلا به دندان قروچه
   • استفاده از محافظ دهان هنگام شرکت در فعالیت‌های ورزشی تماسی
   • داشتن رژیم غذایی مناسب
   • محدود کردن مصرف نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های رنگی
   • مصرف به موقع داروها در صورت ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت و …

7. جابجایی های کوچک در پایه ایمپلنت

   قرارگیری پایه ایمپلنت در استخوان فک در محل صحیح خود اهمیت بسیار زیادی دارد و انجام صحیح این کار به مهارت و دقت ایمپلنتولوژیست بستگی دارد. در صورتی که پایه ایمپلنت در موقعیت صحیحی قرار نگیرد، دچار جابجایی هایی می‌شود. این جابجایی ها درد و ناراحتی را برای بیمار ایجاد می‌کند که به طور معمول ایمپلنتولوژیست برای برطرف کردن این مشکل با خارج کردن ایمپلنت و انجام اقدامات لازم، مجدداً ایمپلنت دیگری را جایگزین می‌کند و به ‌گونه‌ای می‌توان گفت تعویض ایمپلنت انجام می‌شود.

8. نداشتن تراکم کافی استخوان

   یکی از شرایط موفقیت آمیز بودن این درمان داشتن تراکم کافی استخوان است که تشخیص آن بر عهده دندانپزشکی که به مطب ایشان مراجعه می‌کنید، می‌باشد. با انجام آزمایش سنجش تراکم استخوان می‌توان از وضعیت تراکم استخوان فک مطلع شد. به طور مثال در مواردی که ایمپلنتولوژیست کم بودن میزان تراکم استخوان را به درستی تشخیص ندهد و کاشت ایمپلنت را انجام دهد، ممکن است پس از مدتی با شکست درمان مواجه شود و نیاز به خارج کردن ایمپلنت و انجام مجدد درمان پیدا کند که به نوعی تعویض ایمپلنت انجام می‌شود.

هزینه تعویض ایمپلنت دندان

به این دلیل که گفته می‌شود ایمپلنت درمان گران قیمتی است، یکی از دغدغه‌های افرادی که باید ایمپلنت خود را تعویض کنند، مسئله پرداخت هزینه‌ها است. آیا هزینه تعویض ایمپلنت به همان اندازه هزینه کاشت اولیه آن است؟
پاسخ به این سؤال بستگی به نوع مشکل به وجود آمده و قسمتی از ایمپلنت که باید تعویض گردد، دارد. گاهی ممکن است فقط نیاز باشد که تنها تاج ایمپلنت، اباتمنت، پایه و یا کل ایمپلنت تعویض شود که هزینه آن با توجه به هر مورد متفاوت است. همچنین اگر بیمار دچار مشکلاتی مانند عفونت لثه و … شده باشد، نیاز به انجام درمان‌های دیگری پیدا می‌کند که این هزینه را افزایش می‌دهد.

چگونه از نیاز به تعویض ایمپلنت دندان پیشگیری کنیم؟

با رعایت برخی نکات می‌توانیم از نیاز به تعویض زودهنگام و پیش از پایان طول عمر ایمپلنت، پیشگیری کنیم. در ادامه این نکات را بیان کرده‌ایم:

1. رعایت بهداشت دهان و دندان

   رعایت بهداشت دهان و دندان، امری که به طور پیوسته بر توجه به آن تاکید شده است. داشتن بداشت دهان و دندان مناسب و خوب کار دشواری نیست و تنها با رعایت چند نکته ساده به راحتی می‌توانید سلامت دهان و دندان، ایمپلنت‌ها و سایر پروتزها و روکش‌های دندانی خود را تضمین کنید. کافی است که روزی دو بار مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و از خمیر دندان و مسواک مناسب استفاده کنید.

2. مراجعه به ایمپلنتولوژیست با مهارت و دانش کافی

   انتخاب ایمپلنتولوژیست از جهات مختلفی مهم است و در عدم نیاز به تعویض زودهنگام ایمپلنت نقش دارد. متخصص ایمپلنت با رعایت موارد زیر می‌تواند از نیاز به تعویض زودهنگام ایمپلنت جلوگیری کند:

   • تشخیص صحیح مناسب بودن ایمپلنت به عنوان درمانی برای جایگزینی دندان از دست رفته بیمار به عهده ایشان است.
   • تشخیص داشتن تراکم کافی استخوان و کاشت پایه ایمپلنت در محل دقیق و صحیح خود بر عهده ایشان است و تا حدود زیادی به دانش، تجربه و مهارت ایشان بستگی دارد.
   • تشخیص صحیح مدت زمان مناسب بین مراحل کاشت ایمپلنت که بر موفقیت آمیز بودن درمان نیز تأثیر دارد، بر عهده ایشان است.
   • ایمپلنتولوژیست پس از کاشت ایمپلنت باید نکات لازم در مورد مراقبت از ایمپلنت را به بیمار آموزش دهد.
   • ایمپلنتولوژیست همچنین باید از ایمپلنت‌های مرغوب و با کیفیت بالا برای انجام این درمان استفاده کند.

3. رعایت نکات مراقبتی توسط بیمار

   بیمار پس از انجام این درمان با رعایت برخی نکات می‌تواند از نیاز به تعویض ایمپلنت خود در مدت زمان کوتاه‌تری پیشگیری کند. این مراقبت‌های ساده شامل مواردی از قبیل رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف به موقع و کامل داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک در طول دوره نقاهت، عدم مصرف سیگار و سایر دخانیات، انجام چکاپ‌های مرتب دندانپزشکی، توجه به علائمی مانند درد، تورم و قرمزی، استفاده از نایت گارد در صورت ابتلا به دندان قروچه، استفاده از محافظ دهانی در صورت مشارکت در ورزش‌های تماسی، عدم مصرف بیش از حد نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های رنگی و همچنین داشتن رژیم غذایی مناسبی که حاوی مقادیر زیادی شیرینی، اسید و همچنین الکل نباشد، می‌تواند به حفظ سلامتی ایمپلنت و پیشگیری از مشکلاتی که باعث ایجاد نیاز به تعویض ایمپلنت می‌شوند، هستند.

4. توجه به سلامت عمومی بدن

   بیمار باید همواره به سلامت عمومی خود توجه داشته باشد. این امر نه تنها در حفظ سلامت ایمپلنت، بلکه در حفظ سلامت سایر ارگان‌های بدن نقش مهمی دارد. بیمار با انجام چکاپ‌های منظم می‌تواند از وجود بیماری‌های احتمالی مطلع شود و هرچه سریع‌تر نسبت به دریافت اقدامات درمانی مورد نیاز اقدام کند تا دچار عوارض بعدی ناشی از آن آنها نشود.

5. انجام چکاپ‌های منظم دندانپزشکی

   مراجعه منظم به کلینیک دندانپزشکی برای بررسی وضعیت دهان و دندان و همچنین بررسی سلامت ایمپلنت و سایر پروتزها و روکش‌های دندانی اهمیت بسیار بالایی دارد. با انجام این کار در صورتی که هرگونه مشکلی وجود داشته باشد، در اسرع وقت تشخیص داده می‌شود و از ایجاد مشکلات جدی تر که می‌توانند به ایمپلنت آسیب برسانند، پیشگیری می‌شود.

تعویض ایمپلنت چگونه انجام می‌شود؟

نحوه انجام این کار بستگی به این دارد که کدام قطعه از ایمپلنت نیاز به تعویض دارد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم:

1. تعویض تاج ایمپلنت

   تغییر رنگ ایمپلنت، شکستگی، ترک خوردگی و شل شدن تاج ایمپلنت باعث می‌شود که نیاز به تعویض پیدا کند. برای انجام این کار تاج قبلی برداشته شده و مجدداً عمل قالب‌گیری انجام می‌شود. پس از ساخته شدن تاج در لابراتوار آن را بر روی پایه قبلی نصب می‌کنند.

2. تعویض پایه ایمپلنت

   انجام این کار با خارج کردن پایه ایمپلنت از محل خود، انجام درمان‌های لازم و متناسب با مشکل پیش آمده برای بافت‌های زیرین و یا انجام پیوند استخوان برای افزایش تراکم استخوان آن ناحیه و … منتظر ماندن تا حاصل شدن بهبودی کامل و سپس کاشت مجدد پایه در آن ناحیه صورت می‌گیرد. (مراحل مجدداً همانند کاشت اولیه ایمپلنت انجام می‌شوند.)

سؤالات متداول

1. چه زمانی باید جهت تعویض ایمپلنت به دندانپزشک مراجعه کرد؟

   مشاهده علائمی مانند درد، قرمزی و تورم می‌تواند نشان دهنده وجود عفونت و یا سایر مشکلات مربوط به عوارض ایمپلنت باشند. همچنین لق شدن ایمپلنت نیز از مواردی است که بیمار باید به آن توجه کند. این موارد جزء مواردی هستند که بیمار باید آنها را فوراً به دندانپزشک خود اطلاع دهد، زیرا ممکن است نیاز باشد که ایمپلنت تعویض شود.

2. آیا تعویض ایمپلنت درد دارد؟

   تجربه درد در تعویض ایمپلنت تا حدود زیادی به نوع مشکل پیش آمده و همچنین قطعه‌ای از ایمپلنت که باید تعویض شود دارد. به طور مثال تعویض تاج آن معمولاً درد و ناراحتی را برای بیمار ایجاد نمی‌کند ولی تعویض پایه، می‌تواند با دردی مشابه با کشت اولیه آن همراه باشد که در این صورت نیز با مصرف داروهای مسکن و سایر نکاتی که دندانپزشک به بیمار آموزش می‌دهد، قابل تحمل خواهد بود.